Jubileusz Parafialny Roku Pańskiego 2022

 Rok 2022 to rok Jubileuszowy

• 200 lecie konsekracji kościoła w Kopicach (17.10.1822 r. bp. Emanuel von Schimosky)
• 400 lecie kościoła w Więcmierzycach
• 180 rocz. urodzin hrabiny Joanny Gryczyk von Schomberg-Godula
•  175 rocz. ( luty 1847r.) powstania I Ślaskiego Towarzystwa Pszczelnego pod przewodnictwem ks. Dzierżona w Kopicach, skupiało około 300 pszczelarzy
• 733 lecie istnienia kopic'
• 777 lecie istnienia Więcmierzyc

Do wiernych świętujących 200-lecie kościoła parafialnego w Kopicach i 400 lecie kościoła filialnego w Więcmierzycach - list Grafa Schaffgotscha

Szanowni wierni !

Niestety ze względów zdrowotnych nie mogę być dzisiaj z wami, aby świętować 200-lecie waszego kościoła parafialnego.  Chciałabym jednak skorzystać z okazji, aby podzielić się z Wami kilkoma myślami, które przychodzą mi do głowy z tej świątecznej okazji.

Niedawno dowiedziałam się, że św. Jadwiga Śląska była kiedyś patronką kościoła parafialnego.  To ciekawe, że wszyscy żyjący do dziś członkowie rodziny Schaffgotschów są potomkami św. Jadwigi Śląskiej.

Przez nieco ponad 80 lat moja rodzina miała świecki patronat nad Waszym kościołem parafialnym.  Moja rodzina, przyjęła to z radością i dumą mój dziadek i i ojciec.  Ten patronat zawierał prawa i obowiązki, jak każdy inny, ale obowiązki nigdy nie były rozumiane jako obciążenie, o czym wiem z opowiadań rodzinnych.

Z opowieści mojej babci wiem, jak bardzo cała rodzina była zawsze przywiązana do kościoła parafialnego, zarówno podczas niedzielnych nabożeństw, jak i różnych świąt.  Mój ojciec był ministrantem przez kilka lat, zwłaszcza za ówczesnego proboszcza Paula Graetza, iz jego opowieści wiem, że był to dla niego szczególny czas z innymi ministrantami, gdzie zdarzył się jeden lub drugi zabawny żart.

Posługa liturgiczna, to chwile radości jak i zadumy i zobowiązań wobec Pana Boga.

Do tej pory kilka myśli, które przyszły mi do głowy spontanicznie.  Pozostaje mi życzyć Wam pięknego i radosnego świętowania i mam nadzieję, że przeżyjecie jasny jesienny dzień.  Pozdrawiam Was wszystkich bardzo serdecznie i mam nadzieję, że znów Was zobaczę,

Hans Ulrich Graf Schaffgotsch

Kto wie, że kościół w Kopicach obchodzi jubileusz 200-lecia konsekracji świątyni? A to nie jedyny jubileusz

autor Maciej Mischok

Dwieście lat temu w Kopicach

12 października br. przypada dwuset lecie kościoła parafialnego w Kopicach, w uroczystości konsekracji kaplicy wziął udział biskup wrocławski Emanuel von Schimonsky. Wtedy też odbyła się pierwsza msza święta w nowo powstałej świątyni. W głównym ołtarzu, który dziś znajduje się po prawej stronie, zostały złożone relikwie św. Wincentego i św. Felicji. Uroczystość była intymna i przeznaczona dla specjalnych gości, których po mszy do swojej rezydencji w Kopicach na obiad zaprosił hrabia Sierstropff. Pałac ten mieścił się w tym samym miejscu, co dzisiejsza ruina pałacu Schaffgotschów, lecz był skromną wiejską rezydencją. Następnego dnia w niedzielę o godzinie 8:00 odbyła się pierwsza od dwudziestu lat msza święta w kościele. Wcześniej obrzędy kościelne odbywały się w prowizorycznej kaplicy, najprawdopodobniej mogła to być dzisiejsza zakrystia. W trakcie mszy odbyła się uroczystość bierzmowania, w którym wzięły udział dzieci z Kopic i okolicznych wiosek. Wśród nich była też Melania, córka hrabiego von Francken-Sierstorpffa. Tego dnia o godzinie 9:00 odbyła się kolejna uroczystość kościelna, jaką były to obchody dożynkowe. Można przypuszczać, że w tym czasie były kończone prace na wieży kościelnej, która była przykryta hełmem. Świadczy o tym informacja, że w dniu 22 listopada 1822 r., w obecności całej rodziny Francken-Sierstorpff i licznie przybyłych mieszkańców, w szpicy wieży kościelnej umieszczono kapsułę czasu. Niestety kapsuła ta nie dotrwała do naszych czasów, gdyż działania wojenne w 1945 r. spowodowały zniszczenie wieży kościelnej i strącenie hełmu. Możliwe, że ślady, które były widoczne jeszcze parę lat temu na mauzoleum Schaffgotschów, pochodziły ze spadającej wieży.

Pierwsze zmianki o kościele w Kopicach

Pierwszy kościół w Kopicach musiał być drewniany i powstał najprawdopodobniej w 1475 r. Wiemy, że w 1801 r. kościół ten został rozebrany ze względu na swój stan techniczny. Budowla ta musiała być już wzmocniona zabudową kamienną. Patrząc na kościół w Sadowie pod Lublińcem, można przypuszczać, że poprzedni kościół Kopicki był do niego podobny. Budowla ta znajdowała się w innym miejscu niż dzisiejsza kaplica. Na podstawie zebranych materiałów nie można wykluczyć, że stara świątynia znajdowała się w kierunku Kopice-Leśnica. Jeden z pierwszych proboszczów Kopickich, ksiądz Carl Welzel, przypuszczał, że pierwszy kościół w Kopicach, stojący w innym miejscu, mógł zostać wybudowany już około roku 1375.

Dobre czasy dla kościoła Inwestor kościoła

Fryderyk Wilhelm hrabia von Francken-Sierstorpff zdecydował o budowie nowego kościoła. Wybierał projekt przedstawiający duży kościół w Kopicach, który do dziś możemy podziwiać. Ówczesny właściciel Kopic von Fracken-Sierstorpff obiecał, że sfinansuje w całości budowę nowej świątyni. Problem pojawił się, gdyż hrabia zmarł nagle nie pozostawiwszy testamentu. Spowodowało to spór o dalsze finansowanie świątyni pomiędzy proboszczem a spadkobiercami. To działanie wstrzymało dalszą budowę kościoła w Kopicach na kilka lat. Od tego czasu budowla była przykryta prowizorycznym dachem. Po długich sporach o to, kto ma finansować kaplicę, czy właściciel, czy mieszkańcy 14 kwietnia 1820 r. i wznowiono prace. Finansowanie w przeważającej mierze wziął na siebie hrabia Friedrich Wilhelm von Francken-Sierstorpff. Dwa lata nieprzerwanie trwały intensywne prace przy budowie nowego kościoła, zostały one wsparte funduszami ze strony gminy, której mieszkańcy prowadzili główną część prac ręcznych oraz transportowych. Pozostałe prace finansował hrabia von Francken-Sierstorpff, który przeznaczył na ten cel ponad 30.000 talarów. Pracami przy budowie kościoła kierował architekt Johann Lohser.

Pszczoły w kościele

Dzięki uporowi ówczesnego zarządcy dóbr von Francken-Sierstorpffów w Kopicach, którym był Wilhelm Bruckisch, w dniu 17 lutego 1847 r. w Kopicach zorganizowano Pierwszy Zjazd Pierwszego Śląskiego Towarzystwa Pszczelnego. Jedynym miejscem dla tego spotkania mógl być kościół w Kopicach, z przepiękną barokową amboną z elementami pszczelnymi. To najprawdopodobniej z tej ambony do zebranych uczestników przemawiał ksiądz Jan Dzierzon. W sprawozdaniu ze zjazdu zapisano, że do Kopic na wykłady zjechało się aż trzysta uczestników. W kolejnych latach odbywały się coroczne spotkania, które z czasem przeniesiono do pobliskiego Brzegu.

Ukryte piękno kaplicy

Spoglądając na budynek kościoła w Kopicach widzimy wyłaniającą się bryłę XIX-wieczną w trakcie remontu z „utrąconym" hełmem. Gdy zajrzymy do środka, zobaczymy artefakty pamiętające złote czasy Kopickiej kaplicy, która była pod wezwaniem św. Jadwigi Śląskiej do 1946 r. Wśród przedmiotów znajdujących się w środku warto wymienić ambonę z pierwszej połowy XVIII w., obrazy w ołtarzach bocznych, dzwon odlany w 1785 r. przez Samuela Beniamina Magera z Nysy oraz rzeźby. Ambona przyciąga uwagę, choć niestety nie posada walorów zdobniczych (zabezpieczona przed drzewojadami) jest bogato zdobiona, znajdujemy na niej symbole cnót oraz cherubinki, spośród których jeden trzyma w ręku dawny ul. Może to świadczyć o tym, że pszczelarstwo było zajęciem popularnym w dawnych Kopicach. Organy na chórze kościelnym posiadają wiele więcej głosów, niż w większości kościołów w okolicznych wioskach. Na środku organów, zgodnie z zaleceniem właściciela Kopic, umieszczono herb hrabiego von Francken-Sierstorpff. Z kroniki kościelnej w Kopicach dowiadujemy się, że twórcą organów jest organmistrz Müller z Wrocławia. Ich budowa zakończyła się w rok po oddaniu kościoła dla wiernych. Wartość instrumentu oszacowano na 3000 talarów i był on sponsorowany w całości przez hrabiego von Francken-Sierstorpffa. Ciekawostką jest również nowy ołtarz, autorstwa Josefa Limburga, który był spokrewniony z następnymi właścicielami Kopic, czyli z rodziną Schaffgotsch. W prawym rogu kaplicy znajduje się loża kolatorska, która była wykorzystywana przez fundatorów i właścicieli Kopic.

Czas wojny

Kopice, od lutego do września 1945 roku przechodziły z rąk do rąk, dopiero 15 marca 1945 roku opanowali je wojska radzieckie. Już wieczorem po zajęciu miejscowości powstał pożar wieży kościoła. Wieża doszczętnie spłonęła, zaś ogień przeniósł się na dach kaplicy. Sam pożar został opanowany, lecz wnętrze kościół w tym czasie został okradziony. Rosjanie wykorzystali kościół jako schronienie dla koni. Ostatni niemiecki proboszcz Kopicki Paul Gratz, nie wrócił do Kopic, zaś Parafia do września 1945 roku nie miała duszpasterza. Polskim proboszczem został ksiądz Piotr Patalong, który biegle posługiwał się niemieckim i polskim językiem.

Polski kościół w Kopicach

Po drugiej wojnie światowej życie kościelne w Kopicach nie było już takie jak kiedyś. Skończyło się wspieranie kościoła przez kolejnych właścicieli Kopic. Nacjonalizacja i zmiany państwowe spowodowały ogromne zmiany . Sami Schaffgotschowie, ostatni właściciele Kopic, jak i dawni mieszkańcy musieli uchodzić przed armią czerwoną w głąb Niemiec. Pewny etap historii kościoła Kopickiego został zakończone, nadeszły zmiany, zmiany zmiany... Nowa komunistyczna władza nie była przychylna kościołowi. Komunistyczne państwo polskie zabierało nieruchomości kościelne na rzecz nowej ideologii. Zmiany następowały na każdym kroku, to co jeszcze było wczoraj wzorowe, dziś stało się niebezpieczne. Zmienili się mieszkańcy, do Kopic przyjechali ludzie z głębi przedwojennej Polski i kresów. Historia przedwojenna parafii w Kopicach była zacierana, zaś księgi palono. Wydawać się mogło, że teraz przychodzą tylko trudne i złe czasy dla świątyni. Po chwilach szarych dekadach Parafii Kopickiej, w 2006 roku pojawił się energiczny młody ksiądz.

Następca budowniczych kościoła

Księdza Jarosława Szeląga znam od kilku dobrych lat i wiem, jaką jest osobą. Nasza droga związała się przy wspólnym działaniu na rzecz ratowania mauzoleum i ekshumacji rodziny Schaffgotsch (ale to historia na inny artykuł). Jest księdzem budowniczym, opiekunem kaplicy, którą stara się odrestaurować i bardzo dba swoje dwie świątynie. Tak, dwie, gdyż oprócz Kopic, ma jeszcze świątynię w Więcmierzycach. Kościół w Więcmierzycach ma starszy rodowód, bo aż czterystuletni. Kościół w Kopicach jest dużą świątynią, zaś samych wiernych nie ma już tylu, ilu było w czasach świetności Kopic. Kościół potrzebuje wiernych i środków. Choć, jak łatwo się domyśleć, lekarstwo jest to wsparcie minimalne. Dumny jestem z tego duchownego, podziwiam Jego determinację i wyrzeczenia. To ksiądz, który zapisze się wyraźnie w kronikach kościelnych tak, jak jego wielcy poprzednicy. Dlatego uważam, że warto wspierać Jego działania, które od lat podejmuje w celu uratowania tej wspaniałej świątyni dla przyszłych pokoleń.

Fotorelacja zdjęciowa - galeria zdjęć.

Z folderu jubileuszowego Parafii kilka informacji:

Kościół Parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (poprzednio św. Jadwigi), wzmiankowany już w 1580 r. W XVI wieku ewangelicki, rekatolicyzowany w 1627 r. Obecny zbudowany w 1802-1822 r. w stylu neoklasycystycznym z wieżą neorenesansową.  17.X.1822 r. odbyła się konsekracja kościoła której dokonał Bp Emanuel von Schimonsky. Ambona regencyjna z XVIII wieku o bogatej dekoracji płaskorzeźbionej z rzeźbami aniołów z symbolami cnót, baldachimem podtrzymywanym przez chóry aniołów z grupą Adoracji Trójcy Świętej w zwieńczeniu. Jeden z aniołów trzyma ul - to pamiątka pierwszego towarzystwa pszczelarskiego założonego przez ks. Jana Dzierżona w Kopicach. W kościele znajdują się obrazy: Ukrzyżowania Chrystusa barokowy z XVIII w., św. Zygmunta rokokowy z końca XVIII w., Wniebowzięcia św. Jana Nepomucena rokokowy z końca XVIII w., oraz pacyfikał regencyjny z relikwiami Świętego Krzyża z 1731 roku.

Prace remontowe: 1945 r. – prace remontowe (odbudowa) spalonej wieży i zabezpieczenie części spalonego dachu kościoła, 1946/47 r. – remont spalonego dachu, 1958 r. – poświęcenie nowego dzwonu, 1973 r. – oszklenie okien kościoła, 1974 r. – naprawa organów, 1976 r. – remont elewacji kościoła, 1977 r. – malowanie wewnątrz kościoła, 1981 r. – nowe okna w kościele, 2006 r. – instalacja nowego nagłośnienia, 2008 r. – remont dachu na przybudówkach kościoła, 2008 r.- remont zakrystii, 2008 r. – odwodnienie kościoła, 2008 r. – nowy ołtarz i ambonka z kamienia, 2008 r. – zamontowano kuranty, 2009 r. – pomalowano hełm wieży, 2016/18 r. – remont dachu na kościele, 2017 r. – zamontowano ogrzewanie kościoła, 2018 r. – zamontowanie systemu osuszania murów kościoła Aquapol, 2020 r. – I etap remontu elewacji kościoła.

Kościół filialny pw. Św. Bartłomieja Apostoła istniał już w średniowieczu. Obecny kościół został wybudowany około 1621/22 roku w stylu renesansowym przez Wacława von Rothkirch na co wskazują herby znajdujące się w kościele oraz inskrypcje o fundacji. W 1910 roku kościół powiększony o prezbiterium i nowa zakrystię. Ołtarz główny wolno stojący, neobarokowy, z wykorzystaniem rzeźb aniołków i Chrystusa Ukrzyżowanego z XVIII wieku. W ołtarzu bocznym obraz Matki Bożej z dzieciątkiem na półksiężycu podtrzymywanym przez dwa anioły z XVII – XVIII wieku. Ambona rokokowo-klasycystyczna z roku 1784. Na ambonie znajduje się płaskorzeźba Jezusa Dobrego Pasterza, herb rodziny Seydlitzów, insygnia papieskie oraz oko Opatrzności Bożej.

Prace remontowe: 1937 r. – gruntowny remont na zewnątrz, 1946/60 r. – remont dachu i wieży po zniszczeniach wojennych, 1974 r. – naprawa organów, 1975 r. – przełożenie dachu na kościele, 1976/77 – malowanie wewnątrz kościoła, 2005 r. – malowanie wewnątrz kościoła, 2006 r. – instalacja nowego nagłośnienia,2008 r. – zamontowano kuranty, 2010 r. – renowacja ołtarza Matki Bożej, 2010/12 r. – remont dachy na kościele, 2014 r. – remont hełmu wieży, 2017 r. – zamontowano ogrzewanie, 2018 r. rewitalizacja tynków, budowa zaplecza sanitarno- gospodarczego, 2021 r. – renowacja ambony i części ołtarza głównego etap. I

POWOJENNE NOTATKI WŁASNORĘCZNE Ks. Piotra Patalonga - 18.I.1946r.

Skrót widomości z roku 1945. odnośnie do wioski Kopice pow. Grodków. Działo się to w roku 1945, roku ostatecznych walk, wojen i rozgrywek z hitleryzmem. 04.II.1945r. Rosjanie zajęli miasto pow. Grodków, zaś 05.II. - Kopice do mostu zburzonego przez Niemców nad Nysą. Ludność tutejsza zmuszona przez Niemców do ewakuacji została zaskoczona, aż do odsieczy przez Niemców w dniu 08.II. W czasie tym sowieci zabili 5 chłopów i 2 niewiasty, jedna niewiastę zastrzelili Niemcy, 5 osób znalazło śmierć na wskutek działań wojennych. Niemieckie wojsko przeprowadziło w tych 5 dniach kompletną ewakuację ludności cywilnej, nastąpiły straszne walki. Dopiero 15.III.1945r. o godz. 10 wkroczyli ponownie Rosjanie do Kopic.

Pod wieczór tego dnia powstał pożar na wieży Kościoła, która doszczętnie spłonęła i pożar przeniósł się na dach Kościoła niszcząc około 150 m² dachu.                                   Wnętrze Kościoła zostało od ognia ocalone, za to okradzione i we wnętrzu urządzono stajnie dla chorych koni. Dopiero po zawieszeniu broni (08.V.1945r)- 13.V.1945r. zaczęli powracać mieszkańcy Kopic do swych domów, poważnie zniszczonych i obrabowanych. W tym samym czasie zjawiły się władze administracyjne Polskie….. Pod względem żywności istnieje stan fatalny, ponieważ sowieci skonfiskowali wszelką nierogaciznę, drób, krowy i konie. Również pod względem higieny jest stan wprost opłakany z braku pomocy lekarskiej, środków leczniczych i odżywiania, – dlatego epidemia tyfusu i para – tyfusu oraz innych chorób, zbierała bogate żniwo tak jak wśród Polaków tak i wśród Niemców. Miejscowy ks. Proboszcz Paweł Gratz nie wrócił na probostwo, Parafia była bez duszpasterza. Dopiero 05.IX.45r. przybył ks. Piotr Patalong, objął urzędowanie w jednym i drugim języku ( polskim i niemieckim), zaprowadził nabożeństwa w Kopicach, Więcmierzycach i Brzezinach. Kazania prawił tylko w języku polskim.

Rozpoczęły się roboty przy Kościele i plebanii – z braku materiałów rozebrano stodołę proboszcza, by zużyć drzewo, gwoździe, łaty i dachówki – robotę wykonali nie fachowcy, lecz pod kierownictwem inż. budow. architektem P. Hullerem. Na prowizorycznie zbudowany dach został umocowany Krzyż, ten sam, który był poprzednio – zaś pod Krzyżem umieszczono naczynko z dokumentami z roku 1870 i 1946.

Modlitwa Jubileuszowa za Parafię

Wszechmogący, Wieczny Boże, Ojcze od którego bierze nazwę wszelki ród na niebie i na ziemi, proszę Ciebie, strzeż Mojej Parafii z Ojcowską Swoją dobrocią, a ponieważ jako należący do Ciebie całą nadzieję pokładam w niebieskiej łasce, otaczaj Mnie zawsze Swoją opieką. Proszę Cię, Wszechmogący Boże, wejrzyj łaskawie na Moją Parafię w Roku Jubileuszu i spraw, aby w niej rozwijała się wiara, nadzieja i miłość, tak w odniesieniu do Ciebie, jak i wzajemnie wśród Nas - tworzących Wspólnotę Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Kopicach. Niech Moja Parafia będzie świadoma, że jest cząstką Kościoła Chrystusowego, cząstką tej rodziny, która jednoczy ludzi całego świata w jedną wielką rodzinę Bożą. Miłosierny Boże, proszę Ciebie za Moją Parafię, przez zasługi umierającego Zbawiciela na Krzyżu. Który żyje i króluje na wieki wieków. Amen

Ojcze Nasz…..             Zdrowaś Maryjo…….       Chwała Ojcu ……